Chè hạt hoa sói, đặc trưng văn hóa Bát Tràng

Đối với người Việt Nam nói chung "Anh đi anh nhớ quê nhà - Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương", còn với người Bát Tràng nói riêng luôn ghi nhớ câu thơ rằng:"Cơm nước mắm, tắm đòn dong - Chè hột hoa sói nước sông Nhị Hà". Bởi lẽ "Đòn dong" và " Chè hột hoa sói " đã đi sâu vào tiềm thức của mỗi con người.
Mỗi người Bát Tràng xa quê, món quà được người nhà chuyển tới chính là một chiếc đòn dong và một cân chè hột ướp hoa sói. "Đòn dong" là thứ vật phẩm phụ, ngày nay có tên gọi là tòong, xưa dùng để lót sản phẩm với mục đích không để sản phẩm bị dính vào bao khi nung. Với bề mặt thô, giáp nhưng không sắc, đòn dong được dùng thay cho hòn đá kì.
Còn "Chè hột hoa sói" có thể gọi là một phương thức ướp trà và thưởng thức trà độc đáo chỉ riêng ở Bát Tràng mới thấy. Chè hột hay còn gọi là chè nụ phải tìm mua bằng được loại chè ngon, nụ chè to và đều nhau, chè khi pha phải cho thứ nước màu vàng sáng mới đạt tiêu chuẩn.

Chọn hoa sói

che-hoa-soi

Cây hoa sói

Sau khi đã chọn được chè, tiếp tục chọn hoa sói. Khác với hoa nhài, hoa sói có hương thơm mát dịu, gần giống như hoa ngâu. Bông hoa sói màu trắng, hoa chỉ nhỏ bằng hạt gạo. Chọn những bông hoa tươi, trắng đem ướp với chè. Đặt hoa sói vào những chiếc mâm hoặc những chiếc mẹt đan bằng tre sau đó trải đều một lớp chè lên trên rồi đem phơi dưới nắng. Dưới tác động của nhiệt độ, chè và hoa cùng khô, hương thơm của hoa sẽ thẩm thấu vào từng nụ chè. Sau khi phơi khoảng 2,3 nắng bốc chè đựng trong những hũ gốm, đậy chặt để chè không hút ẩm.

Pha trà

che-hoa-soi-bat-trang
 
Mỗi lần pha trà, tráng ấm bằng nước nóng già, cho vào ấm một vốc trà, đổ thêm ít nước nóng rồi tráng một lần nữa (động tác rửa chè). Cuối cùng tùy theo lượng nước định uống mà rót nước vào ấm.
Ấm chè hột ngon là ấm chè không đặc quá mà cũng không loãng quá vì nếu quá đặc thì sẽ rất chát. Chè hạt có tính mát, có thể uống cả ngày mà không sợ mất ngủ như chè búp. Ngon nhất là chè được pha bằng nước mưa. Xưa kia vào mùa khô chè còn được pha bằng nước sông Hồng đánh phèn lắng sạch. Ấm chè hạt thường được ủ nóng bằng bao ấm (giỏ ấm).
Bao ấm Bát Tràng được nhiều người dù là khó tính nhất cũng phải ngợi khen tấm tắc. Bao ấm được làm trong một gia đình có nghề cha truyền con nối. Ai đã từng sống ở Bát Tràng những năm 80 về trước hẳn sẽ biết đến danh tiếng cụ Mỳ. Giờ cụ đã mất và truyền nghề cho con trai. Những chiếc bao ấm cầu kì, chắc nịch trong đệm bằng bông lèn chặt rồi được phủ một lớp vải nhung. Vỏ bao ấm được làm bằng chất liệu giang và gỗ. Thân bao được bện bằng những sợi mây vót nhỏ. Chẳng phải nói ngoa, một bao ấm dùng suốt đời người cũng không thể hỏng, để hoàn thiện một chiếc bao ấm cũng mất hơn một tuần lễ miệt mài đan đan vót vót bởi vậy giá thành tương đối mắc. Tuy vậy hiểu được giá trị và độ bền của những chiếc bao ấm ngày càng có nhiều người tìm về chợ Gốm Bát Tràng đặt mua.
Chè hột hoa sói tới nay đã trở thành một thú vui "trà đạo" của người dân làng Bát. Bạn muốn thử một lần thưởng thức? Xin mời đến thăm làng cổ Bát Tràng.
 

Bình luận trao đổi

Xin mời nhập văn bản có dấu để rõ nghĩa.


Bài viết khác

Hỗ trợ trực tuyến

Lê Hằng (Kinh Doanh)

Hotline Bán hàng (Kinh doanh)

Scroll